Một số kết quả đạt được sau gần 03 năm triển khai thi hành Luật Hộ tịch trên địa bàn tỉnh Tây Ninh

​

Luật Hộ tịch được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XIII thông qua tại kỳ họp thứ 8 ngày 20/11/2014, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2016. Việc Quốc hội thông qua Luật Hộ tịch được xem là bước ngoặt quan trọng trong công tác đăng ký, quản lý hộ tịch nói riêng và quản lý dân cư nói chung. Đây là lần đầu tiên ở nước ta có văn bản ở tầm Luật để quy định riêng về lĩnh vực này sau hơn 60 năm thực hiện bằng các Nghị định của Chính phủ. Có thể khẳng định đây là bước hoàn thiện căn bản về thể chế đăng ký và quản lý hộ tịch của nước ta.

Sau gần 03 năm triển khai thi hành Luật Hộ tịch trên địa bàn tỉnh Tây Ninh đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận:

Công tác tổ chức triển khai thực hiện Luật hộ tịch và các văn bản quy định chi tiết thi hành đươc thực hiện đồng bộ, hiệu quả: Thực hiện Quyết định số 59/QĐ-TTg ngày 15/01/2015 của Thủ tướng Chính phủ và Quyết định số 333/QĐ-BTP ngày 14/2/2015 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Luật Hộ tịch, ngày 01/7/2015 UBND tỉnh Tây Ninh đã ban hành Quyết định số 1537/QĐ-UBND ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Luật Hộ tịch trên địa bàn tỉnh. Căn cứ Kế hoạch của UBND tỉnh, tất cả UBND các huyện, thành phố đều đã ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Luật Hộ tịch để phù hợp với tình hình thực tế tại địa phương mình. Trên cơ sở Kế hoạch đã ban hành, Sở Tư pháp, các Sở ngành có liên quan và UBND các huyện, thành phố đã tổ chức thực hiện, bám sát nội dung, thời gian hoàn thành công việc theo Kế hoạch đề ra. Đến nay, về cơ bản đã hoàn thành đúng tiến độ các nhiệm vụ theo yêu cầu. Ngoài ra, Ủy ban nhân dân tỉnh thường xuyên quan tâm chỉ đạo, ban hành những văn bản hướng dẫn và có sự thống nhất cao trong công tác quản lý nhà nước đối với lĩnh vực này. Từ đó, giữa các cấp, các ngành có sự phối hợp chặt chẽ trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao.

Công tác tuyên truyền, phổ biến Luật hộ tịch và các văn bản quy định chi tiết thi hành thực hiện đa dạng, dưới nhiều hình thức: Nhằm tạo tiền đề cho việc thi hành Luật hộ tịch, các cơ quan, ban ngành đã tuyên truyền Luật đến các tầng lớp nhân dân thông qua các hình thức phong phú, đa dạng, phù hợp với nhóm đối tượng, địa bàn như: Tuyên truyền miệng, tuyên truyền trên mạng lưới truyền thanh cơ sở, hàng tháng, viết tin, bài…để đăng tải, giới thiệu nội dung Luật Hộ tịch và các văn bản hướng dẫn đến các tầng lớp nhân dân trong tỉnh. UBND tỉnh đã tổ chức Hội nghị quán triệt Luật Hộ tịch cho lãnh đạo các Sở, ban, ngành của tỉnh và lãnh đạo UBND các huyện, thành phố; Phối hợp với Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị trực tuyến triển khai thi hành Luật Hộ tịch. Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh cũng đã tổ chức triển khai Luật hộ tịch cho đội ngũ Trợ giúp viên pháp lý, cộng tác viên pháp luật của tỉnh để đội ngũ này tuyên truyền, hướng dẫn cho người dân. Tất cả UBND các huyện, thành phố tiến hành tổ chức hội nghị triển khai thi hành Luật hộ tịch tại địa phương. Qua việc thực hiện tuyên truyền, phổ biến, triển khai Luật Hộ tịch và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật trên địa bàn tỉnh đến nay có thể thấy Luật Hộ tịch đã thực sự đi vào cuộc sống, người dân đã có nhận thức cao hơn về trách nhiệm, nghĩa vụ và quyền lợi của việc đăng ký hộ tịch.

Công tác tập huấn, bồi dưỡng, hướng dẫn nghiệp vụ hộ tịch được thực hiện thường xuyên: Để triển khai thực hiện tốt Luật Hộ tịch ngay khi Luật có hiệu lực thi hành, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong công tác đăng ký và quản lý hộ tịch ở địa phương. Đặc biệt, để giúp cho Công chức làm công tác hộ tịch ở cấp huyện và cấp xã nắm được những điểm mới cơ bản của Luật Hộ tịch và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật so với các quy định trước đây, cũng như nắm được cụ thể trình tự, thủ tục đăng ký hộ tịch ở địa phương, ngày 21/12/2015 Sở Tư pháp tổ chức hội nghị tập huấn nghiệp vụ cho gần 110 công chức là Lãnh đạo và công chức hộ tịch của Phòng Tư pháp và Công chức Tư pháp – Hộ tịch cấp xã. Đồng thời tổ chức 01 buổi trực tiếp hướng dẫn từng loại hồ sơ hộ tịch có yếu tố nước ngoài cho công chức làm công tác hộ tịch của Phòng Tư pháp các huyện, thành phố. Từ năm 2016 đến 2018, Sở Tư pháp đã tổ chức 03 hội nghị tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ hộ tịch cho công chức hộ tịch cấp huyện và xã trên địa bàn tỉnh. Ngoài ra, Sở Tư pháp thường xuyên nắm tình hình thực tế, nhận diện những khó khăn, vướng mắc của các địa phương, từ đó kịp thời có văn bản hướng dẫn nghiệp vụ. Định kỳ hàng quý, Sở Tư pháp, phòng Tư pháp các huyện, thành phố tổ chức hội nghị giao ban, triển khai công tác tư pháp cơ sở qua đó đã kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho địa phương.

Việc bố trí, kiện toàn đội ngũ công chức làm công tác hộ tịch tại UBND cấp xã và cấp huyện được quan tâm: Qua quá trình kiện toàn đội ngũ công chức hộ tịch theo chỉ đạo của UBND tỉnh, hiện nay ở cấp huyện có 9/9 công chức làm công tác hộ tịch có trình độ Đại học Luật. Cấp xã: 87/95 xã, phường, thị trấn bố trí đủ 02 biên chế công chức Tư pháp – hộ tịch, 08/95 xã, phường, thị trấn có 01 công chức Tư pháp – hộ tịch, 178 công chức Tư pháp – hộ tịch có trình độ Đại học và Trung cấp Luật, 02 công chức đang học Đại học Luật và 02 công chức Đại học khác. Tất cả UBND cấp xã cũng như huyện đều không sử dụng công chức tư pháp – hộ tịch để làm nhiệm vụ khác. Nhìn chung, đội ngũ công chức làm công tác hộ tịch trên địa bàn tỉnh hiện nay về cơ bản đáp ứng tốt công tác đăng ký và quản lý hộ tịch.

Ứng dụng công nghệ thông tin trong đăng ký và quản lý hộ tịch được đẩy mạnh: Khi Luật hộ tịch có hiệu lực thi hành, Sở Tư pháp đã phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông đề nghị công ty cung cấp phần mềm nâng cấp, chỉnh sửa phần mềm hộ tịch của địa phương cho phù hợp với quy định của Luật hộ tịch và văn bản hướng dẫn thi hành, đến giữa tháng 6/2016 việc nâng cấp cho cấp xã mới thực hiện xong và cuối năm 2016 nâng cấp xong phần mềm của Phòng Tư pháp. Triển khai Đề án Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử trong đăng ký và quản lý hộ tịch, ngày 16/11/2016 UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 3249/KH-UBND về việc triển khai thực hiện Đề án "Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử toàn quốc" trên địa bàn tỉnh. Thực hiện Kế hoạch, tháng 8/2017 được sự hỗ trợ của Bộ Tư pháp, Sở Tư pháp đã cử cán bộ, công chức tham gia tập huấn phần mềm hộ tịch dùng chung của Bộ Tư pháp và sau đó tiến hành tập huấn, triển khai lại cho cấp huyện, xã. Sau khi tập huấn xong, UBND tỉnh chỉ đạo áp dụng thống nhất phần mềm hộ tịch dùng chung của Bộ Tư pháp trên địa bàn tỉnh từ ngày 01/01/2018.

 Công tác kiểm tra, thanh tra trong lĩnh vực hộ tịch được tăng cường: Trên cơ sở chương trình công tác năm đã được UBND tỉnh phê duyệt, định kỳ sáu tháng, hàng năm Sở Tư pháp tiến hành kiểm tra công tác đăng ký hộ tịch đối với các xã, phường, thị trấn và phòng Tư pháp các huyện, thành phố. Nội dung các cuộc kiểm tra đảm bảo toàn diện, khách quan và đạt hiệu quả cao. Đối với phòng Tư pháp các huyện, thành phố định kỳ 6 tháng và năm đều có Kế hoạch tiến hành kiểm tra công tác hộ tịch cấp xã. Qua công tác kiểm tra, thanh tra đã phát hiện những tồn tại, hạn chế trong quá trình đăng ký và quản lý hộ tịch của địa phương và kịp thời chấn chỉnh.

 Công tác đăng ký hộ tịch ngày càng ổn định, đi vào nền nếp: các sự kiện hộ tịch được các cơ quan tư pháp trên địa bàn tỉnh đăng ký kịp thời, đúng thẩm quyền và trình tự thủ tục quy định, thời gian giải quyết đảm bảo đúng hẹn, trong đó nhiều việc nhận được sự hài lòng từ người dân, không có vướng mắc lớn hoặc điểm nghẽn (bất cập) gây bức xúc cho người dân. Những vướng mắc từ địa phương cơ bản đã được Cục Hộ tịch, quốc tịch, chứng thực - Bộ Tư pháp hướng dẫn thực hiện. Kết quả thống kê số liệu đăng ký hộ tịch trên toàn tỉnh từ ngày 01/01/2016 đến 30/6/2018 như sau:

- Cấp huyện:

 + Đăng ký kết hôn: 1.642 trường hợp; Ghi chú kết hôn: 614 trường hợp; Ghi chú ly hôn: 237 trường hợp; Đăng ký khai sinh: 318 trường hợp; Đăng ký khai tử: 24 trường hợp; Đăng ký nhận cha, mẹ, con: 69 trường hợp; Ghi chú các việc hộ tịch khác: 16 trường hợp; Thay đổi, cải chính, bổ sung hộ tịch: 3.804 trường hợp; Xác định lại dân tộc 107 trường hợp.

- Cấp xã:

+ Đăng ký khai sinh: 69.683 trường hợp (đúng hạn: 35.850 trường hợp); Đăng ký kết hôn: 24.630 trường hợp; Đăng ký khai tử: 18.761 trường hợp; Đăng ký lại khai sinh: 38.920 trường hợp; Đăng ký lại kết hôn: 336 trường hợp;  Đăng ký lại khai tử: 331 trường hợp; Thay đổi hộ tịch: 297 trường hợp; Cải chính hộ tịch: 971 trường hợp; Bổ sung hộ tich: 3.887 trường hợp; Nhận cha, mẹ, con: 1.019 trường hợp; Đăng ký giám hộ: 76 trường hợp; Cấp Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân: 85.952 trường hợp.

Luật hộ tịch và các văn bản hướng dẫn thi hành đã đáp ứng được phần lớn nhu cầu đăng ký hộ tịch của người dân, đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước về hộ tịch trong giai đoạn chuyển tiếp, góp phần cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho người dân cả nước nói chung và người dân trên địa bàn tỉnh Tây Ninh nói riêng. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được thì công tác đăng ký và quản lý hộ tịch trên địa bàn tình cũng còn một số khó khăn, hạn chế nhất định như: việc đăng ký hộ tịch vẫn còn một số sai sót; hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về hộ tịch  vẫn chưa cao; một số UBND cấp xã vẫn chưa bố trí đủ 02 công chức tư pháp – hộ tịch; phần mềm hộ tịch chưa kết nối với phần mềm một cửa điện tử, chưa chuẩn hóa và tích hợp dữ liệu từ phần mềm hộ tịch của địa phương sử dụng trước đây vào phần mềm hộ tịch dùng chung của Bộ Tư pháp./.

                                                                    Phòng Hành chính tư pháp